De regie over je eigen bevalling
Deze week is het Birth Trauma Awareness Week 2019 (7-14 juli). Geboortetrauma en de psychische nasleep van een bevalling is iets waar vaak over gezwegen wordt. De laatste jaren is er gelukkig meer aandacht voor. Onder andere dankzij campagnes onder de hashtag #genoeggezwegen. Weinig rooskleurige verhalen over pijn, depressieve gedachten of revalidatie vindt je omgeving vaak lastig om te begrijpen. Zeker in een periode waarin je zwevend op roze of blauwe wolken door het leven zou moeten gaan. ‘Genieten van je baby’ moet je, want dat is toch wat je overal leest? De realiteit is vaak anders. Ik pleit dan ook voor meer openheid en eerlijkheid over bevallen.
Had jij de regie over je eigen bevalling?
Onlangs schreef ik al iets over handelingsperspectief en hoe belangrijk dat gevoel van regie in lastige situaties is. Bij zoiets ingrijpends als bevallen is regie/controle een groot thema. Aan de ene kant ben je als barende vrouw krachtiger dan ooit, en aan de andere kant ben je ook heel kwetsbaar. Al was het maar omdat je je letterlijk bloot moet geven. Heel bepalend voor hoe je je bevalling beleeft is denk ik het gevoel dat je ook iets over de situatie te zeggen hebt: wat er gebeurt en hoe. Uiteraard is dat levensbedreigende situaties niet altijd mogelijk. Dan moet er direct gehandeld worden.
Terugdenkend aan mijn eerste bevalling blijft mij het gevoel bij dat ik geen enkele grip op de situatie had. Het overkwam me allemaal. En ik kan me niet herinneren dat iemand mij de consequenties van een inleiding heeft uitgelegd. Ik kende mijn rechten als bevallende vrouw niet goed en durfde niks te weigeren. Hierdoor ging ik volledig mee in het protocol van het ziekenhuis. Herkenbaar? Dat het ook anders kon, ontdekte ik jaren later pas. Het was een heftige bevalling en die ervaring heeft bij mij mentaal nog lang doorgewerkt.
Wat maakt een bevalling heftig of traumatisch?
Dat het gevoel van regie en controle bepalend is voor hoe je je bevalling beleeft, lijkt ook te worden onderbouwd door onderzoek. Een aantal Nederlandse gynaecologen deed o.a. in 2017 onderzoek naar traumatische bevallingservaringen – en het voorkomen daarvan. De belangrijkste conclusie? Vrouwen schrijven hun traumatische ervaring vooral toe aan het gebrek aan, of zelfs complete verlies van controle. En aan gebrekkige communicatie en het ontbreken van praktische en emotionele steun. Verrassend! Maar niet heus. Je leest het volledige onderzoek hier.
9 maanden op en 9 maanden af?
Hoe reageren mensen in jouw omgeving als je vertelt dat je het moeilijk hebt met hoe je bevalling is verlopen? De meeste mensen willen graag horen dat het goed gaat met jou en je baby. Negatieve verhalen vinden ze vaak lastig te plaatsen. “Je hebt nu toch een gezond kind, wees blij!”, is een veel gehoorde reactie. Jammer genoeg erkennen ze daarmee jouw gevoel niet. En dat verdriet, of die boosheid mag er zijn. Juist de erkenning dat je mag voelen wat je voelt, is belangrijk om alles een plek te kunnen geven.
Opnieuw bevallen na een heftige ervaring
Ondanks alles sluit ik de Birth Trauma Awareness Week straks positief af. Ik heb mijn moeilijke bevallingservaring verwerkt. En drie jaar na de eerste beviel ik opnieuw. Wéér kwam ik in het ziekenhuis terecht, met exact dezelfde complicatie. Maar deze keer was ik voorbereid en kende ik mijn rechten. Ik heb grotendeels kunnen bepalen hoe de bevalling verliep. Voor mij en mijn partner was dat een helende en geweldige ervaring. Dat gun ik jou ook!
Hoe bereid je je voor op je bevalling?
Er zijn vele manieren om je voor te bereiden op je volgende bevalling, zodat je sterker in je schoenen staat in moeilijke situaties. Hieronder een paar tips voor meer eigen regie tijdens je bevalling.
- Bereid je voor op de praktische kant: denk van tevoren na over wat je wel of niet wil en schrijf dit op in een bevalplan. Bespreek dit uitvoerig met je verloskundige en/of gynaecoloog. Spreek goed door wat de mogelijkheden zijn in moeilijk en onverwachte situaties.
- Bespreek je geboorteplan uitgebreid met degene die bij je bevalling aanwezig zal zijn. Tijdens de momenten dat jij misschien niks kunt zeggen, is hij of zij jouw stem! Het kan ook fijn zijn om een doula in de arm te nemen.
- Moet je tijdens je zwangerschap of bevalling lastige beslissingen nemen? Gebruik bijvoorbeeld de BRAINS-methode om alle informatie op een rijtje te zetten. Zo kun je (samen met je partner) een afgewogen keuze maken.
- Zoek iemand in je omgeving waarmee je werkt aan je mentale voorbereiding op wat komen gaat. Zodat je dichtbij jezelf kunt blijven en voor jezelf op kunt komen tijdens moeilijke momenten. Als coach help ik je hiermee graag.
