Goed voor jezelf zorgen, selfcare, ik heb het er al vaker over gehad. Als je denkt dat selfcare gaat over een bad nemen met een masker op, dan is dit stukje ook voor jou :-). Want goed voor jezelf zorgen gaat zoveel verder dan dat. Voor jezelf zorgen betekent je eigen gevoelens en waarnemingen serieus nemen en daar naar handelen.
Ik werk inmiddels een tijdje als zelfstandig coach en één ding valt me op. Bij de mannen die ik begeleid lopen de thema’s in de coachtrajecten sterk uiteen. Van loopbaanvragen, faalangst en communicatie tot omgaan met emoties en onzekerheid. Bij nagenoeg alle vrouwen die ik begeleid komen de thema’s op hetzelfde neer: grenzen aangeven en goed voor jezelf zorgen. Het valt me echt op hoe vaak dit terugkomt. Zo veel vrouwen vinden het lastig om echt te luisteren naar wat zij nodig hebben. Om voor zichzelf op te komen en ruimte te maken voor hun wensen, verlangens en gevoelens. En herken ik dat? Zeker wel. Maar laten we beginnen met deze vragen:
- Voel jij je wel eens schuldig als je iets afzegt (te moe, te druk etc.)?
- Zorgde jouw moeder goed voor zichzelf?
- Heb je kinderen? Zo ja: voel jij je schuldig of egoïstisch als je tijd voor jezelf wil nemen om je op te laden?
Voorbeeld doet volgen
Een keer of vaker ja geantwoord? Lees dan nog even verder. Als je kinderen hebt dan weet je dit waarschijnlijk al, maar kinderen doen wat ze jou zien doen. Niet wat je ze vertelt dat ze moeten doen. Goed voorbeeld doet goed volgen, luidt de uitdrukking. En zo werkt het precies; ook met de minder goede voorbeelden trouwens. Toen mijn moeder me járen terug een keer zei “dat ik beter voor mezelf moest zorgen” had ik dan ook geen idee wat ze bedoelde. Inmiddels wel, maar dan nog ben ik er niet altijd goed in. Ik zag mijn ouders gewoon doorbuffelen als ze 38 graden koorts hadden. Ik zag ze naar verjaardagen gaan als ze eigenlijk doodmoe waren of geen zin hadden. Zonder oordeel, want dit was gewoon hoe het ging. Het voorbeeld dat ik regelmatig onbedoeld kreeg was ja zeggen, ook als je hele lijf nee zei.
Wat is de basis van selfcare?
Waar gaat selfcare, goed voor jezelf zorgen, dan wél over? In de basis gaat dat over luisteren naar wat jij van binnen werkelijk voelt en wilt, denk ik. Dat gaat over grote dingen zoals werk en carrière, relaties en partnerkeuze, maar ook over kleinere dingen zoals opladen en rust nemen. En ook daarom kom ik het thema grenzen aangeven vaak tegen als coach. Overbelastheid die ontstaat wanneer iemand keer op keer de spanningsklachten en signalen van haar lichaam negeert. Stress als gevolg van werk dat iemand heeft gekozen, maar wat niet echt bij hem past. Omdat hij niet eerlijk durft te zijn over wat hij diep van binnen het liefste wil doen. Schuldgevoelens omdat iemand vaker nee zegt tegen vrienden en familie. Et cetera.
Natuurlijk is niet alles wat je wilt ook haalbaar in de praktijk. In een relatie en in een gezin heb je anderen om rekening mee te houden. Maar dat betekent niet dat je je eigen verlangens dan maar opzij moet zetten. En moet denken voor de ander. Met verlangens bedoel ik hier jouw (diepste) wensen, wat jij van binnen graag wil.
Selfcare en grenzen aangeven
Luisteren naar wat jij echt wilt of voelt, betekent dus ook:
- Op je werk aangeven als er te veel werk is of de druk te hoog is, om hulp vragen als je iets niet snapt, open durven zijn over waar je minder goed in bent;
- In relaties uitspreken wat je echt denkt en voelt, eerlijk durven zijn;
- Opmerken wat je lichaam je probeert te vertellen, zoals vermoeidheid, pijntjes, overprikkeling. En handelen naar de behoeften van je lichaam (voeding, rust, inspanning, ontspanning);
- Luisteren naar je gutfeeling, je intuïtie, en daarop actie ondernemen. Stoppen als je iets niet vertrouwt, ook al zie je op tegen eventuele consequenties.
Hierbij heb ik trouwens legio voorbeelden van situaties waarbij ik niet goed naar mezelf heb geluisterd, en niet goed voor mezelf heb gezorgd. Als je je eigen gevoelens en waarnemingen serieus neemt, dan vind je die belangrijk genoeg om voor te strijden. Dan zul je je grenzen aangeven en daarover communiceren, liefst op een liefdevolle, zorgvuldige manier. En hier komen we denk ik op iets essentieels: belangrijk genoeg. Als je jezelf dat waard vindt.
Nee zeggen en de grenzen van je lichaam en geest respecteren zou zonder schuldgevoel moeten gaan. Tuurlijk voel je je even rot als je kinderen niet willen dat je een weekend op yogaretreat gaat. Of als je partner zegt ‘ga je alweer hardlopen?’. Of als je je moeder afbelt omdat je bekaf bent en zij dat maar moeilijk kan begrijpen. Tuurlijk. Die reacties mogen er zijn. Maar ze horen bij hen, niet bij jou.
Denk nu nog eens terug aan de voorbeelden van goed voor jezelf zorgen die jij van je ouders of verzorgers hebt gehad. En denk dan nog eens aan hoe jij het doet.
- Herken je een patroon, of juist niet? Gaat dat patroon verder terug dan de generatie van jou en je ouders
- Welke patronen heb jij al doorbroken, als je hier over nadenkt?
- Welk patroon zie je nu, en zou je willen doorbreken?
Wil je hier een keertje vrijblijvend over praten? Bel of mail gerust.
